Paweł Erazmus

"Paweł Erazmus - Rzeźba"

   Paweł Erazmus, rocznik 1969, ukończył Wydział Rzeźby na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie z wynikiem bardzo dobrym, co poświadczyli w jego dyplomie magistra sztuki: ówczesny Dziekan Wydziału Rzeźby, artysta rzeźbiarz, Prof. Jerzy Nowakowski i Rektor ASP Prof. Włodzimierz Kunz. Ten urodzony w rodzinie inteligenckiej, przybyły do Krakowa ze Stalowej Woli, z przedwojennego Centralnego Okręgu Przemysłowego, nieśmiały, młody człowiek o urodzie amanta filmowego studiował w latach 1989-1994 w pracowni jednego z najwybitniejszych polskich monumentalistów, rzeźbiarza, Profesora Mariana Koniecznego. Jego talent ujawnił się na wiele lat przed przybyciem do „Mekki polskich artystów”, do Krakowa. W wieku zaledwie kilku lat potrafił wyczarowywać w plastelinie, maleńkimi paluszkami bajkowe postacie i zaskakujące „rzeźbiarskie obrazy” świata oglądanego podówczas z „żabiej perspektywy”.
   Podczas studiów, od 1994 r. zaczyna prezentować swoje prace, początkowo w Krakowie, a później w ramach zbiorowych wystaw studentów ASP w niemieckich miastach: w Düsseldorfie i Krefeldzie (1992 r.) oraz w 1993 r. w Maastricht (Holandia) i w Solingen (Niemcy). Unikatowe, perfekcyjne, poetyckie, niewielkie rzeźby z brązu, budziły duże zainteresowanie zarówno krytyków jak i szerokiej publiczności.
   W 1994 r. w Pałacu Sztuki TPSP w Krakowie podczas podyplomowej wystawy „świeżo upieczonych” absolwentów ASP, pośród wielu znakomitych prac młodych artystów dostrzegłem niewielką kolekcję rzeźb Pawła Erazmusa. Przyznam, że zrobiły na mnie piorunujące wrażenie, urzekły mnie, wracałem do tej części wystawy wielokrotnie. W kilka dni później poznałem osobiście Pawła Erazmusa, rzuconego w Krakowie na „głęboką wodę”.
   Był to początek z jednej strony mojej dyskretnej obserwacji jego artystycznego rozwoju, a z drugiej systematycznego powiększania mojej skromnej kolekcji jego rzeźb, w której pierwszym eksponatem był Łucznik.
   W latach 1995-1998, artysta prezentował swoje, jak je nazywał, rzeźbki w różnych galeriach: od Salonu „Rovera” państwa Misiaków w Krakowie (w 1996 r., wspólny pomysł wystawy pt. Dyplomy 1994, 1995 w Samochodowym Salonie, prezesa Wydawnictwa Jagiellonia Wojciecha Taczanowskiego i mój w ramach RC Kraków), poprzez Salon Wiosenny w Pałacu Sztuki TPSP (1966 r.), w galerii „Pod Złotym Lewkiem” państwa Góreckich przy ul. Szewskiej w Krakowie, w Kopenhadze (1997 r.), aż po pierwszą indywidualną wystawę w Galerii Labirynt przy ul. Floriańskiej w Krakowie (1999 r.) W czerwcu 1994 r. na prośbę moją – prezesa Nowodworskiego Klubu Tenisowego przy I LO w Krakowie – Paweł Erazmus wykonał unikatową statuetkę Tenisista, będącą nagrodą dla najlepszych w tenisowych turniejach uczniów Liceum, a nieco później Ptaka-Śpiewaka, będącego nagrodą w konkursie Piosenki Obcojęzycznej w tymże Liceum. Podczas ich realizacji mogłem obserwować proces tworzenia oraz niezwykły talent i umiejętność transmisji z „oczu do rąk” syntetycznych artystycznie filtrowanych informacji o modelu. W recenzjach z siedemnastu wystaw zarówno krytycy sztuki jak i dziennikarze zgodnie podkreślają łatwość, z jaką Paweł Erazmus nawiązuje do historii i legend, ogromną wyobraźnię z jaką przedstawia dynamikę ludzi i zwierząt. Poprzez wyolbrzymianie i deformacji dłoni, nóg i wyrazistość twarzy, kieruje swobodnie wyobraźnią obserwatora, podkreśla anegdotę.
   Tworzone w starej, sięgającej starożytnego Egiptu, technice traconego wosku, rzeźby są niezwykle precyzyjne i kameralne, mogące ozdobić zarówno pałace jak i współczesne mieszkania. Rzeźby Pawła Erazmusa przynoszą szczęśliwym posiadaczom oraz ich gościom wiele doznań estetycznych i głębokich refleksji filozoficznych! Bardziej skomplikowane kompozycje, mimo formalnej szarady, są dla wnikliwych obserwatorów dość czytelne.
   Po ponad siedmiu latach obserwacji jego dokonań artystycznych uznałem, iż nadszedł czas pokazania jego rzeźb w Pałacu Sztuki TPSP w Krakowie. W styczniu 2002 r. została zorganizowana w Świetlicy Wyspiańskiego w Pałacu Sztuki indywidualna wystawa rzeźby Pawła Erazmusa. Wystawie towarzyszyło wydanie tego oto Albumu oraz po raz pierwszy w historii został zrealizowany przez TPSP film o rzeźbiarzu, o Pawle Erazmusie, w ramach cyklu: „Galeria Artystów Pałacu Sztuki” (reżyser – Stefan Szlachtycz, operator – Jerzy Drużkowski).
   Te dwie synchroniczne publikacje towarzyszące wystawie rzeźby Pawła Erazmusa, są totalną, na miarę możliwości intelektualnych i technicznych XXI wieku, promocją jego sztuki, znakomitej polskiej sztuki w Polsce i jednoczącej się Europie.

                                                                                                                                                Zbigniew Kazimierz Witek